Giới tính trong nghề nghiệp luôn là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm. Có người cho rằng có công việc chỉ dành cho phụ nữ, có công việc lại phù hợp hơn với nam giới. Vậy vấn đề giới trong chọn nghề có thật sự quan trọng? Hãy cùng chúng tôi thảo luận trong bài viết sau đây.
1. Vấn đề giới có quan trọng trong chọn nghề nghiệp không? Vì sao?
Để hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của giới tính trong hướng nghiệp, hãy cùng tìm hiểu đôi nét về khái niệm của giới.
1.1 Giới là gì?
Giới có thể được hiểu là mối quan hệ cũng như sự đối lập giữa nam và nữ thể hiện trên nhiều khía cạnh như vai trò, bổn phận, nghĩa vụ,… Tuy nhiên những khía cạnh nêu trên, đặc biệt là vai trò đều có khả năng thay đổi theo thời gian phụ thuộc vào sự thay đổi trong tư tưởng, ý thức của xã hội.
1.2 Tầm quan trọng của giới tính trong chọn nghề nghiệp
Không có bất kỳ ranh giới nào được vạch ra để phân loại các ngành nghề cho nam hay cho nữ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy mỗi ngành nghề với những yêu cầu, tính chất công việc khác nhau sẽ phù hợp với từng giới tính khác nhau.
Ví dụ, công việc hướng dẫn viên du lịch hay phi công đòi hỏi người làm phải có thể lực tốt, sức chịu đựng tốt vì tính chất công việc khó khăn, di chuyển nhiều và làm việc trong môi trường tương đối khắc nghiệt. Vì vậy, tỷ lệ nam giới trong hai ngành nghề trên cao hơn hẳn so với nữ giới.
Bên cạnh đó, ngành dệt may yêu cầu sự khéo léo, tỉ mỉ và khiểu thẩm mỹ tốt. Do đó luôn có sự chênh lệch lớn giữa nam và nữ, thông thương tỷ lệ nhân công là nữ sẽ luôn cao hơn.
Qua đó, có thể kết luận rằng do tính chất công việc và yêu cầu đầu vào giữa các nghề khác nhau nên vấn đề giới thật sự đóng vai trò quan trọng trong hành trình hướng nghiệp và tìm kiếm con đường riêng cho mỗi cá nhân.
2. Sự ảnh hưởng của giới trong chọn nghề nghiệp
Khi chọn nghề cho bản thân, chúng ta phải xét trên nhiều khía cạnh như sở thích, năng lực, đam mê, nhu cầu của xã hội,… Những yếu tố đó giữa nam và nữ luôn có sự khác nhau. Chính sự khác nhau đó đã tạo ra rào cản vô hình trong hướng nghề, phân chia ngành nghề thành lĩnh vực phù hợp với nam và phù hợp với nữ.
Trên thực tế, sự phân chia này không thật sự đồng đều. Nam giới hiện nay được đánh giá có nhiều cơ hội nghề nghiệp cũng như phù hợp với nhiều lĩnh vực hơn nữ giới. Điều này khiến cho quá trình hướng nghiệp của nhiều bạn nữ gặp khó khăn khi ngành nghề yêu thích lại có yêu cầu không thể đáp ứng như thể lực hay chiều cao.
3. Hạn chế của vấn đề giới trong nghề nghiệp
3.1 Đối với nữ
Về phía nữ giới, một hạn chế rất lớn có lẽ là thể lực. So với nam giới, nữ giới nhìn chung có thể lực kém hơn, sức chịu đựng hay sức bền có phần yếu thế. Vì vậy khi theo đuổi công việc mình mong muốn sẽ gặp nhiều khó khăn.
Bên cạnh đó, nữ giới thường gặp nhiều vấn đề tâm sinh lý hơn như chu kỳ kinh nguyệt hay thời kỳ mang thai làm ảnh hưởng đến sức khỏe, khả năng làm việc. Song, định kiến của xã hội về nữ giới như phụ nữ chỉ nên ở nhà chăm con, lo việc nhà,… đã khắc sâu vào nhiều thế hệ, làm cản trở sự phát triển sự nghiệp của nhiều người hiện nay. Tuy nhiên, ngày nay đã có nhiều phụ nữ can đảm đứng lên đấu tranh, thể hiện sự bình đẳng giới trong nghề nghiệp nên những hạn chế trên chỉ được xem là tương đối, có thể đúng hoặc không với nhiều trường hợp khác nhau.
3.2 Đối với nam
Một trong những hạn chế lớn của nam giới là sự tỉ mỉ, cẩn thận và khéo léo. Do đó mà khi chọn những ngành như dệt may, làm thủ công, trang trí sẽ khó làm quen với công việc so với nữ giới.
Không chỉ vậy mà những định kiến về ngành nghề cho nam giới cũng là rào cản vô cùng lớn. Chẳng hạn đối với những ngành nghề liên quan đến thời trang, may mặc, hội họa,… được nhiều người cho rằng chỉ dành cho nữ. Vì vậy mà nam giới hoạt động trong các lĩnh vực trên thường bị chê bai bởi những cá nhân mang trong mình tư tưởng lạc hậu về giới.
Bên cạnh đó, ngày nay xã hội đang dần trở nên hiện đại, văn minh hơn nên những ranh giới trên cũng dần được xóa bỏ, cơ hội việc làm cho cả nam và nữ được mở rộng. Song, những hạn chế nêu trên chỉ là tương đối. Tùy vào từng trường hợp, từng cá nhân mà sẽ gặp những khó khăn khác nhau.
4. Nam và nữ cần lưu ý điều gì khi chọn nghề nghiệp?
4.1 Lưu ý đối với nữ
Với những bạn nữ, khi tìm công việc cần nghiên cứu trước những yêu cầu đầu vào cũng như tính chất công việc, môi trường làm việc. Do bị hạn chế về thể lực nên khi chọn những công việc không đòi hỏi thể lực quá tốt sẽ giúp bạn dễ làm quen với công việc cũng như mang lại năng suất cao và tinh thần thoải mái.
Tuy nhiên các bạn nữ vân nên thường xuyên rèn luyện thể dục, thể thao để trang bị một thể lực tốt. Vì trong công việc hay cuộc sống không thể tránh khỏi những áp lực nên việc này sẽ giúp bạn dễ dàng vượt qua những khó khăn và thử thách.
4.2 Lưu ý đối với nam
Với các bạn nam, cơ hội nghề nghiệp có phần rộng mở hơn và có nhiều sự lựa chọn hơn so với nhiều bạn nữ. Tuy nhiên để công việc đạt hiệu quả tốt nhất thì nam giới cũng nên rèn luyện cho mình tính tỉ mỉ, cẩn thận trong công việc cũng như cuộc sống.
Tuy nhiên, dù là nam hay nữ thì khi chọn nghề nghiệp, yếu tố quan trọng nhất vẫn luôn là năng lực, đam mê và những nhu cầu của xã hội. Không nên quá chú trọng vấn đề giới trong chọn nghề. Mặc dù đó là yếu tố quan trọng cũng như một rào cản vô hình như nếu bạn thật sự có đam mê và giỏi ở một lĩnh vực nào đó thì chỉ cần cố gắng rèn luyện, phát triển bản thân và chăm chỉ tìm kiếm cơ hội, bạn sẽ có thể vượt qua mọi vấn đề về giới trong nghề nghiệp.
Bài viết cùng chủ đề:
➤ 12 cách định hướng nghề nghiệp trong 5 phút
➤ Lập kế hoạch lựa chọn công việc thích hợp
➤ Các ngành nghề được ưa chuộng dành cho nữ
