Người Do Thái là một sắc tộc tôn giáo và là dân tộc có nguồn gốc từ người Israel, họ được coi là một dân tộc thông minh nhất thế giới. Mặc dù xuất hiện cách đây hơn 3000 năm nhưng người Do Thái vẫn duy trì được sự thông minh này qua nhiều đời. Vậy lý do nằm ở đâu? Phương pháp nào khiến cha mẹ Do Thái có thể gìn giữ và truyền đạt lại những thành tựu của tổ tiên mình? Cha mẹ cùng đọc bài viết này của Umit để hiểu Cách dạy con tư duy của người Do Thái nhé.
Tổng quan, người Do Thái để con được phát triển tự nhiên, tư duy theo cách sáng tạo của riêng minh, cha mẹ chỉ là người hướng dẫn chứ không gò bó, ép buộc con theo một khuôn mẫu nào có sẵn cả.
1. Tri thức là quan trọng nhất
Nền tảng làm nên một dân tộc thông minh chính là tri thức, do đó người Do Thái đặc biệt lưu tâm tới việc truyền lại thế hệ sau tất cả tinh hoa dân tộc và thế giới qua tri thức. Kinh Talmud từ 2000 năm trước của dân tộc này đã từng ghi lại rằng: yêu cầu các bậc phụ huynh phải dạy con chữ, đọc từ năm lên 6 tuổi. Nói cách khác, đối với một dân tộc khá sùng đạo thì người Do Thái đã nâng tầm giáo dục như một tín ngưỡng lâu đời, có truyền thống nên chẳng có bố mẹ bỏ bê trách nhiệm truyền đạt tri thức cho con từ sớm cả.
Người Do Thái là dân tộc bị đàn áp, mất nước khá sớm nên họ đã coi tri thức như một “phao cứu sinh”, buộc họ cần trau dồi kiến thức nhiều hơn để có thể tồn tại. Chỉ có kiến thức mới giúp con người ta có cuộc sống tốt, sách giúp cho văn hóa và tri thức không mất đi, chúng được lưu giữ dù là trong thời điểm khó khăn nhất. Người Việt thường để lại cho con thừa kế bằng tiền tài, vật chất. Nhưng đối với người Do Thái tài sản kế thừa của cha mẹ cho con là những cuốn sách, vừa là món quà vô giá vừa là “hành trang” giúp con họ tồn tại trên cuộc sống này.
Trong những ngôi nhà của người Do Thái, kệ sách hay tủ sách của họ có lẽ là thứ giá trị nhất, những cuốn sách chính là gối đầu giường của họ và thường là chủ đề mà gia đình chia sẻ với nhau trong mỗi lần tụ tập.
2. Khuyến khích trẻ tự lập
Trẻ con cần học cách sống tự lập, không phụ thuộc quá nhiều vào cha mẹ là cách mà hầu hết người Do Thái nào cũng làm để giúp con trưởng thành.
Cha mẹ luôn tạo điều kiện cho con được tự mình làm tất cả mọi thứ phù hợp từng độ tuổi và thể trạng của chúng. Từ việc gấp quần áo, lấy thức ăn hay đọc sách, viết chữ ở độ tuổi khá sớm như 1 hay 3,4 tuổi.
Điều này khác với Việt Nam, các bà mẹ thường cảm thấy “xót” khi con tự mình đi dép, đi bộ bị ngã hay tự ăn, đặc biệt với gia đình có điều kiện thì mọi sinh hoạt hàng ngày của con đều có người làm hết. Chính những điều này dễ khiến trẻ có thói quen dựa dẫm, luôn tin rằng có người bảo vệ nên khó trưởng thành, thay đổi trong tương lai.
3. Tự do khám phá
Người Do Thái không bao giờ phí sức cầm cái roi chạy theo sau con để ngăn con không được làm cái này hay cái kia. Họ hiểu rằng trẻ con có rất nhiều năng lượng, năng lượng ấy luôn được tái tạo mỗi ngày nên chúng cần được “xả” ra ngoài. Hơn nữa nếu như càng cấm đoán, trẻ con sẽ càng lén lút làm bằng được cho nên thay vì cấm đoán, trẻ sẽ được tự do khám phá và tìm hiểu.
Bên cạnh việc để con tự do khám phá, cha mẹ cũng đóng vai “quân sư” để giúp con tò mò và khuyến khích việc con đặt câu hỏi hơn. Cha mẹ hướng dẫn con tìm hiểu, định hướng nhưng không áp đặt và không quá buông thả.
Mỗi khi tiếp nhận thông tin mới, cha mẹ để con tự mình liên kết với những gì chúng đã biết, điều này giúp trẻ động não suy nghĩ, độc lập để tự tìm ra câu trả lời. Với cách giáo dục này, sẽ giúp trẻ rèn luyện trí thông minh, tự tin và thành công hơn khi trưởng thành.
4. Dạy con quý trọng đồng tiền
Trẻ con Do Thái từ nhỏ được tiếp xúc với tiền, cha mẹ dạy con cách sử dụng tiền và cách kiếm tiền. Điều này giúp các con từ nhỏ hình thành tư duy về giá trị đồng tiền, các con hiểu được sự khó nhọc để kiếm từng đồng tiền.
Bên cạnh đó, các con cũng sẽ có tư duy kinh doanh từ sớm với những đồng tiền nhỏ ấy, thay vì “làm tới đâu hưởng tới đó”, các con đã được hướng dẫn cách đầu tư, sử dụng tiền hợp lý để có nhiều lợi nhuận hơn, từ 1 đồng thành 10 đồng.
5. Tin tưởng vào trẻ
Nghe có vẻ khá hiển nhiên nhưng đặt niềm tin vào trẻ là điều không hề dễ đối với những bậc làm cha làm mẹ. Thay vì nghi ngờ vào khả năng của con hay luôn theo sát con để con làm điều đúng đắn, cha mẹ người Do Thái dành cho con của họ một sự tin tưởng tuyệt đối. Trẻ có thể tự mình làm bánh, tự làm chiếc cốc, tự mình đi quãng đường xa, hay thậm chí tự mình kiếm tiền.
Sau đó, những lời động viên, khuyến khích của cha mẹ chính là phần thưởng quý giá nhất đối với trẻ, điều này cho thấy cha mẹ đã nhìn thấy sự nỗ lực, cố gắng của trẻ. Và trẻ cũng chứng minh được sự tự lập hay trưởng thành trong cách tư duy, suy nghĩ và hành động của mình với cha mẹ, trẻ có thể làm bất cứ điều gì, trẻ có thể tự tạo ra giá trị riêng của bản thân mình.
6. Ai cũng có không gian riêng tư
Trẻ được học từ nhỏ rằng: mỗi người đều có những bí mật riêng, những không gian riêng tư của chính mình, đây không phải điều xấu xa phải che giấu, mà chỉ đơn giản là ai cũng có một số điều chỉ để cho cá nhân, không muốn chia sẻ cùng người khác.
Cha mẹ có bí mật, con cái cũng có những câu chuyện riêng. Vậy nên, cha mẹ Do Thái luôn tôn trọng không gian cá nhân của con, và họ cũng dạy con cách tôn trọng cuộc sống của người khác. Từ đó, con hiểu giới hạn của bản thân với không gian riêng tư của người khác, đây là một cách dạy cực kì khéo léo, vừa lồng ghép khả năng quan sát vừa có sự tư duy, suy luận. Chính những điều này khiến người Do Thái luôn giữ được sự tinh tế cũng như sự thông minh của dân tộc mình.
Bài viết cùng chủ đề:
➤ Cách dạy con thông minh sớm của người Nhật
➤ Thấu hiểu con trẻ nhờ công nghệ sinh trắc vân tay
➤ Các trò chơi giúp trẻ phát triển trí tuệ và tăng cường trí nhớ
