Sự xuất sắc và thông minh của người Do Thái được chứng minh qua nhiều thập kỷ. Mặc dù chỉ chiếm 0,2% dân số thế giới nhưng khoảng 25% tổng số giải Nobel từ trên tất cả lĩnh vực thuộc về dân tộc này. Sở dĩ người Do Thái sở hữu năng lực và nhiều thành tựu xuất sắc như vậy bắt nguồn từ nền tảng giáo dục đúng và vững chắc. Sau hàng chục thế kỉ đúc kết và được kiểm chứng bởi thực tiễn, các phương pháp nuôi dạy con đặc biệt của người Do Thái dần trở thành cẩm nang đáng tham khảo của những gia đình quan tâm đến giáo dục sớm. Do đó bài viết này sẽ tổng hợp các cách dạy con thông minh của người Do Thái, các bậc phụ huynh có thể tìm hiểu và tham khảo cho gia đình nhé.
Các nhà nghiên cứu cho rằng, người Do Thái cực kỳ chú trọng vào Thai Giáo và Giáo dục sớm. Truyền thống này không chỉ được truyền từ đời này sang đời khác mà nó còn trở thành nghĩa vụ của cha mẹ. Đồng thời, trong kinh Talmud và kinh Torah của người Do Thái đề cập rất nhiều tới tầm quan trọng của giáo dục cho con trẻ, họ quan niệm cuộc đời con người không có gì quan trọng hơn là giáo dục trẻ từ nhỏ, cha mẹ nên nỗ lực hết mình để khai phá tài năng, trí tuệ của trẻ.
1. Tinh thần tự lập
Trẻ con Do Thái được dạy khá sớm về sự tự lập. Trẻ được cha mẹ dạy về khả năng chúng có thể làm được trong phạm vi thể chất và khả năng nhận thức tương ứng. Điều này sẽ trái với nhiều bà mẹ phương Đông, các bà mẹ thường có tính cầu toàn hoặc lo lắng quá nhiều về con nên thường làm hết mọi việc từ mặc quần áo, ăn, đi giày dép,.. Cha mẹ người Do Thái cho rằng nên “buông tay” để con có cơ hội phát triển kỹ năng sống. Chấp nhận cách con làm sai, làm chậm để con có trải nghiệm, bài học của riêng mình thay vì luôn phải lo lắng nguy hiểm rình rập lấy con.
Và họ luôn dạy con rằng sự nỗ lực, cố gắng để tốt hơn của con quan trọng hơn kết quả và thành tích. Điều này giúp trẻ lớn lên có niềm tự hào về bản thân và đặc biệt không ngại trải nghiệm những điều mới lạ.
Có thể dễ dàng bắt gặp hình ảnh trẻ em Do Thái tự ăn uống, tự làm vệ sinh cá nhân, tự giác học bài và vui chơi thoải mái ngay từ khi lên 2-3 tuổi.
2. Tin tưởng, luôn động viên và khích lệ
Sở dĩ trẻ em Do Thái có thể tự tin làm nhiều việc và đạt được thành tích tốt là nhờ sự động viên, tin tưởng từ cha mẹ.
Ngay từ khi trẻ làm sai hoặc thất bại điều gì, chưa hiểu biết về thế giới xung quanh, chúng luôn nhận được sự khích lệ và những lời khen ngợi từ cha mẹ. Những dấu mốc đầu đời như biết nói, biết ăn, hoặc những lần cú vấp ngã… đều được cha mẹ ghi nhận.
“Cha mẹ tự hào về con.” Một câu đơn giản nhưng ẩn chứa bao tình yêu của cha mẹ, đó là sự bao dung, chấp nhận trẻ, chấp nhận cả những ưu và nhược, thất bại và khuyết điểm của trẻ. Điều này sẽ đem lại cảm giác được yêu thương và an toàn, nhờ vậy trẻ sẽ có thêm sức mạnh phát huy được những năng lực tiềm ẩn.
Ngoài ra, sự ghi nhận của cha mẹ sẽ giúp trẻ học cách chấp nhận những điểm khác biệt của người khác, từ đó giúp trẻ học được sự khoan dung và độ lượng.
3. Không giao tiếp với con bằng những từ tiêu cực
Khi đứa trẻ mắc lỗi thì cha mẹ Do Thái sẽ không mắng con hay có những câu nói mang tính chất tổn thương con cái như: “Con là người xấu/Con là đồ lười”. Thay vào đó, họ sẽ nói rằng: “Tại sao một đứa trẻ ngoan ngoãn như con lại gây ra hành động đáng tiếc vậy?”.
Người Do Thái hiểu ý nghĩa của ngôn từ có sức ảnh hưởng như nào tới người nghe, nó có thể mang tới sức mạnh, niềm tin cho người nghe hoặc lời nói có thể là vết thương lòng bị khắc sâu mang tới tổn thương tâm lý cho trẻ.
Đồng thời cha mẹ cũng ý thức và nắm bắt rất rõ những khuyết điểm, hành động xấu của con, nhưng trước mặt người ngoài và trước mặt trẻ, họ không chỉ trích mà sẽ tìm cách uyển chuyển, tinh tế hơn để truyền đạt. Đây vừa là cách họ tôn trọng con cũng là dạy con theo cách thông thái.
Ngoài ra, cha mẹ sẽ khéo léo uốn nắn, dạy dỗ con cái mà không để người ngoài can thiệp.
4. Dạy trẻ đọc sách từ bé
Không phải ngẫu nhiên mà người Do Thái sở hữu trí thông minh vượt trội và đạt được những thành tích đáng ngưỡng mộ trên thế giới. Có được điều này là nhờ tâm thế đề cao tri thức, trí tuệ của họ. Đối với người Do Thái, sách là một thứ tài sản quý giá nhất, được truyền nhiều thế hệ trong gia đình và trong nhà sách luôn để ở tủ đầu giường.
Từ khi còn nhỏ, để thu hút sự chú ý của trẻ tới sách thì cha mẹ nhỏ giọt mật hoặc nhỏ nước hoa lên sách. Trong tâm thức non nớt của trẻ sẽ có ấn tượng với sách, và phụ huynh mong rằng con sẽ hiểu tri thức là điều ngọt ngào nếu con biết yêu những cuốn sách.
Trẻ cũng được dạy các đọc sách rất tuần tự kỹ lưỡng như sau: đọc lần đầu để hiểu nội dung cuốn sách, đọc lần 2 để nắm được các ý chính, đọc lần 3 để rút ra những tinh túy, bài học cô đọng trong sách…
5. Tôn trọng tiềm năng của trẻ
Không ai là người hoàn hảo, mức độ thiên phú và nhược điểm của mỗi người cũng khác nhau. Nếu cha mẹ không để ý, ép trẻ học tập làm việc để thực hiện hóa ước mơ gia đình sẽ gây cho trẻ bị tổn thương.
Cha mẹ Do Thái là người phát hiện những thiên hướng của con trẻ, lắng nghe nguyện vọng và mong muốn của con để cùng con định hướng và tạo cơ hội phát triển. Điều họ quan tâm chính là sự hạnh phúc, sự tự tin của con trên hành trình đạt được giấc mơ chứ không phải thực hiện mong ước gia đình hay của xã hội. Đây là cách cha mẹ người Do Thái tin tưởng, rèn luyện để con tự quyết định và độc lập, mạnh mẽ trong tương lai.
6. Khả năng kiểm soát cảm xúc
Người Do Thái quan niệm “người thông minh thì không dễ bị kích động”, người “khó bị kích động, luôn bình tĩnh” được xem là quân tử. Từ đó, trẻ khi còn nhỏ được cha mẹ dạy cách nhận biết cảm xúc, lý do và cách kiềm chế tình cảm của bản thân để trẻ có thể chuyển hóa những cảm xúc tiêu cực như tức giận, lo lắng, sợ hãi trở thành bình tĩnh, trung dung. Điều này hạn chế những xích mích, mâu thuẫn không đáng có, như vậy quan hệ giữa mọi người sẽ trở nên tốt đẹp.
7. Trách nhiệm, chữ tín
Sự trách nhiệm là điều người Do Thái rất coi trọng cho nên họ dạy con từ rất sớm. Bằng việc làm gương thì trước mặt con hay trong mọi hoạt động của cuộc sống, cha mẹ Do Thái luôn hành động cẩn trọng và luôn nghiêm túc với mọi hoạt động, quyết định.
Thành thật, giữ chữ tín cũng là một trong những phẩm chất cần thiết, đây là nền tảng để con người xây dựng mối quan hệ, tạo mối liên kết với thế giới bên ngoài.
Cho nên ngay từ khi rất nhỏ trẻ đã hiểu về sự trung thực, biết tầm quan trọng của sự thành thật, việc giữ chữ tín. Cha mẹ cũng rèn luyện con thông qua làm gương, xây dựng thói quen thành thật, không nói dối từ những việc nhỏ hàng ngày, thói quen tôn trọng lời hứa.
Bài viết cùng chủ đề:
➤ Bí quyết luyện con thành tài của mẹ Do Thái
➤ Cách dạy con thông minh sớm của người Nhật
➤ Tổng hợp những cách dạy con hay của người Nhật theo từng độ tuổi
